ADMINISTRACJA PUBLICZNA

         

ADMINISTRACJA PUBLICZNA :   kompleks organów oraz instytucji państwowych, którego zadaniem jest organizowanie zaspakajania oczekiwań społecznych. Tak należy rozumieć administracje publiczną, która składa się z administracji rządowej oraz z samorządowej. Tak więc administrację rządową koordynuje premier, rząd, wojewodowie, kierownicy regionów, scentralizowane i lokalne organy administracji tzw. specjalnej, chodzi tu np. o dyrekcje okręgów kolei państwowych, urzędy centralne wraz z ich organami terenowymi, inspekcje i specjalistyczne agencie  rządowe. Z kolei administracja samorządowa ma miejsce tylko na poziomie lokalnym (tak jak w Polsce w gminach). Administracja publiczna w swoim zasięgiem obejmuje jednoosobowe a także zbiorowe (kolektywne) organy rad gminnych. Zgodnie z prawem zespolonymi jednostkami administracji samorządowej są zarządy wybierane przez rady gmin wójtowie, burmistrzowie a kolei w miastach powyżej 100 tys. Mieszkańców, prezydenci, ich zastępcy a także członkowie zarządów w liczbie od 4 do 7 osób. Wójt jest jednoosobowym organem administracji samorządowej (w miastach burmistrzowie i prezydencji) podejmujący decyzje w kwestiach administracyjnych państwa. Rozumienie administracji publicznej w ten sposób typowe jest dla nauk prawnych (prawa administracyjnego) skupiających się na konstrukcji i zakresie obowiązków organów państwowych przeznaczonych do organizowania głównych zadań państwowych. Do zadań tych należą np. zaspakajanie zbiorowych potrzeb poprzez zarządzanie zakazów, nakazów i zezwoleń. Z takiego sposobu pojmowania administracji publicznej korzysta głównie politologia postrzegająca administracje publiczną jako oddzielny przejaw aktywności organów państwowych, prywatnych i społecznych służąca zaspokajaniu potrzeb obywateli. Inaczej rzecz ujmując administracja publiczna to wytwarzanie dóbr i świadczenie usług mających przyczyniać się do zabezpieczenia interesów publicznych. Politologia definiuje administrację publiczną jako odrębny element procesu politycznego koncentrujący się na działaniach wykonawczych w odniesieniu do dążeń politycznych określonych przez ośrodki polityczne takie jak, np. parlament. W obecnym czasie stwierdza się tez, że administracja publiczna piastowana jest wraz z obywatelami, którzy biorą udział w procesach decyzyjnych ponosząc tym samym odpowiedzialność za ich efekty.  W myśl części teoretyków zachodnich priorytetami administracji publicznej są wdrażanie rozwiązań nowatorskich w procesie zaspakajania potrzeb społecznych, myśl postępowa, a także kreowanie świadomości społecznej (J. Jun). Administracja publiczna, dzieli się na dwa składniki: organizację oraz zarządzanie.  Organizacja z reguły kojarzona z kompozycją relacji międzyludzkich w machinie administracji, które formowane są przez prawo oraz zwyczaj. Należy rozumieć administracje publiczną jako parcelację władzy między funkcjonariuszy administracji publicznej, z jej szczeblami i instytucjami. Natomiast zarządzanie oznacza zbiór działań nastawionych na logiczną współpracę między jednostkami administracji publicznej w działaniu na rzeczy i ludzi (D. Waldo). Zarządzanie składa się z określenia potrzeb, z wyciągania wniosków z opinii, z doboru programów, z przydzielania zasobów, z opracowania budżetu, z umiejętności czerpania środków z finansów publicznych, z umiejętności selekcji kadr a także koordynacji procesu wykonawczego (G. Alison). Na przedsieni ostatnich lat w administracji publicznej zauważamy nowe kierunki rozwoju, które łączą się z decentralizacją zadań, poszerzeniem działalności instytucji niekomercyjnych tzw. Non-profit, rozpowszechnianiem nowoczesnych technik posługiwania się informacją i kooperacją międzynarodową. Administrację publiczną można traktować jako naukę i sztukę gospodarowania kwestiami publicznymi. Administracja publiczna tak kojarzona jest z dziedziną naukową zajmującą się opisem procesu zaspakajania potrzeb społecznych a także definiowania wniosków dotyczących organizacji i zarządzania. Celem administracji publicznej jest nabywanie specjalnych kwalifikacji niezbędnych do decydowania, umiejętność wdrażania podjętych decyzji (za które ponosi się odpowiedzialność) oraz zręczność przy doborze kadry. Ponadto administracja publiczna ma zadanie sformułowania warunków oceny jej samej, mającej na uwadze interes publiczny. Najważniejszym zadaniem administracji publicznej jest odpowiedz jakimi sposobami najlepiej osiągnąć wyznaczone cele oraz według jakich kryteriów dokonywać oceny organizacji i zarządzania administracji publicznej (myślę, że powinno się także badać poszczególne organy administracji pod kontem przydatności ich dla społeczeństwa: patrz np. trybunał konstytucyjny).  Administracja publiczna zaliczana do dyscyplin naukowych, szybko rozwijała się w USA oraz w Europie Zachodniej, głównie po II ŚW. będąc przedmiotem na studiach politologicznych. W Polsce administrację publiczną jako naukę zintegrowano legislacją oraz z studiami prawniczymi. W 1990 roku powstała Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, która przygotowuje do pełnienia funkcji kierowniczych w administracji publicznej. Źródło:, leksykon politologii”. Autor: A., Antoszewski i A. Herbut.