19 cze 2013

BEZPIECZEŃSTWO



BEZPIECZEŃSTWO: stanowi szyfr z wiadomością dla społeczeństw, zrzeszeń międzynarodowych, jest to pojęcie niedookreślone. Teoretyk B. Buzan twierdził, iż można je określić jako bezpieczeństwo narodowe i jest to ,,stan niezagrożenia, pewności, spokoju (Oxford English Dictionary z roku 1973)”. E. J Moroz twierdzi, że jest to ,,wolność od szkodliwych wojen”. Bezpieczeństwo zewnętrzne według R. Zięby to ,,stan i proces” zależny od jurysdykcji (prawa poliarchii czyli warunków niezbędnych dla istnienia demokracji) istniejących w strukturach internacjonalnych. Bezpieczeństwo rozumiane jest także jako główne zadanie władzy państwowej zmierzającej do ,,zapewniania wewnętrznych i zewnętrznych warunków sprzyjających rozwojowy państwa, jako życiowym interesom państwa oraz ochrony przed i potencjalnymi zagrożeniami” (źródło: F. N. Trager and F. N. Simone, National Security and American Society, 1973). Bezpieczeństwo cechuje się intensywnością przemian rozumianych jako ,,korelat stosunków międzynarodowych jako całość” lub jako umiejętność narodowości do obrony jej wewnętrznych cnót przed zewnętrznymi niebezpieczeństwami. Obserwuje się rozumienie bezpieczeństwa jako materię wojskową. Istnienie tzw. comprehensive security czyli zjawisko ,,rozległego bezpieczeństwa”, uzupełnione o postęp cywilizacyjny i o dostatek państwa. Wskutek badań nad bezpieczeństwem uwydatnia się deficyt tzw. ,,absolutnego” wzoru bezpieczeństwa państwowego. Czyli jest ono tożsame z sytuacją, która umożliwia państwu spełniać takie zadania jak: wewnętrzny rozwój, niepodległość oraz spójność obszarową. Dochodzi się do wniosku, iż w teraźniejszej rzeczywistości opartej na korelacji (zależności) podział ten traci znaczenie. Podkreślają to głównie zwolennicy globalizacji lub ,,transnacjonalizmu” (czyli internacjonalizmu) obecnego w badaniach nad relacjami międzypaństwowymi. Bezpieczeństwo międzypaństwowe jest najistotniejsze spośród form bezpieczeństw. Zgodnie z raportem ONZ z roku 1985 bezpieczeństwo międzynarodowe to ,,suma i rezultat bezpieczeństwa każdego oddzielnie i wszystkich państw członkowskich społeczności międzynarodowej”. Uzasadnione jest zatem to, iż międzypaństwowe bezpieczeństwo to rzeczywistość, w której zachodzą logiczne i faktyczne zespoły współzależności zmniejszania niebezpieczeństw, podporządkowania się przez społeczeństwo międzynarodowe zasadom nieposługiwania się argumentem siły. Stanowi ono wzorzec, w którym najważniejszą rolę odgrywa ,,kooperatywny” rodzaj relacji międzynarodowych. Kwestia międzypaństwowego bezpieczeństwa jest po pierwsze połączona jest z materią państwa i jego zewnętrznym zabezpieczeniem. Po drugie bezpieczeństwo jest pojęciem o niestałym charakterze jeśli chodzi o czas. Po trzecie bezpieczeństwo zależne jest od jakość relacji istniejących pomiędzy państwami a także od przeważających w tej dziedzinie metod, którymi posługuje się w polityce państwo. Pod kontem historycznym istnieją dwa wzorce bezpieczeństwa między-krajowego subordynacyjny i koordynacyjny. Przymiotem pierwszego stanowi relacja międzypaństwowa. Trzonem drugiego jest panowanie danego państwa (mocarstwa) mogącego zagwarantować wolność oraz bezpieczeństwo państwu będącym w promieniu wpływów mocarstwa. Mocarstwowość nie do podważenia a także nieustępliwość w przewodzeniu innym państwom stanowią fundamentalne elementy składające się na jego efektywność. Stanowi on wzór bezpieczeństwa mający swoje historyczne podwaliny w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego, w Imperium Brytyjskie z czasów XIX i XX wieku a także w Rosji Radzieckiej w stosunku do Państw komunistycznych. Dziś adaptacja dla wspomnianego modelu bezpieczeństwa nie była by możliwa do zrealizowania. Ponieważ dokonała się reorganizacja funkcji sił wojskowych. W wypadku modelu koordynacyjnego (kooperatywnego) bezpieczeństwa ważna jest równowaga interesów i sił. W koncepcji tej następuje rezygnacja z metod konfrontacji militarnej na rzecz ,,militarnej powściągliwości i jawności”. Model ten ma możliwość przekształcania się w np. w koncepcję równoważenia sił, odstraszania, bezpieczeństwa wspólnego i bezpieczeństwa zbiorowego. Koncepcja ,,równowagi sił” przewiduje utrzymanie bezpieczeństwa w drodze równowagi sił i potęg pomiędzy wojskowymi sojuszami państw po to aby nastąpiła ,,neutralizacja sił o obustronnym charakterze. Koncepcja ta do lat 50-tych XX wieku nacechowana była rotacją sojuszy oraz przymierzy dążących do konkretnego porządku sił. Koncepcja odstraszania (deterrence) polega na podtrzymywaniu bezpieczeństwa właśnie dzięki odstraszaniu wroga od agresji (patrz agresja na tym blogu). Charakterystyczną jej cechą jest ,,groźba użycia gwałtu przeciwko gwałtowi” i ,,uniemożliwienie przeciwnikowi wymuszenia swej woli” (Z. Brzeziński). Odstraszanie opiera się o prawdopodobieństwo i ewentualności posłużenia się bronią jądrową. Koncepcja odstraszania wyżej wymienioną bronią była elementem ,,polityki bezpieczeństwa na świecie do momentu dezintegracji relacji międzynarodowych opartych o ,,dwubiegunowy” podział. Z kolei koncepcja bezpieczeństwa zbiorowego (tzw. uniwersalnego) skonstruowana jest na zamyśle kooperacji państw, które razem tworzą strukturę. Myślą przewodnią i jego podstawą stanowi dewiza ,,zbiorowej samoobrony”, którą rozumieć należy, że agresja na wybrane państwa sojuszu oznacza napad na wszystkich pozostałych należących do sojuszu i to sojusz zobligowany jest do udzielania pomocy napadniętemu państwu. W czasie współczesnym koncepcje bezpieczeństwa zbiorowego odzwierciedla działalności Organizacji Narodów Zjednoczonych. Koncepcja ta (common secrity) stanowi Konstrukcje powstałą nie dawno, stworzoną jako uzupełnienie słabej skuteczności struktury bezpieczeństwa ONZ. Struktura ta porównywalna jest do konceptu powszechnego bezpieczeństwa. Przewiduje ona kooperacje na zasadach partnerskich i współpracę w rozwikłaniu konfliktów o randze międzynarodowej to po pierwsze. Po drugie koncepcja ta przyjęła się jako ,,wzmocnienie idei współdziałania w rozwiązywaniu sprzecznych problemów o znaczeniu strategicznym”. Powszechne bezpieczeństwo buduje system umożliwiający redukcję napięć oraz zmniejszenie konfliktów. Przyczyną, dla której powstała nowa idea bezpieczeństwa były groźby wybuchu wojny o podłożu nuklearnym. Według raportu Niezależnej Komisji do spraw Rozbrojenia i Bezpieczeństwa z 1982 roku stwierdza, że w dobie zagrożeń użycia tej broni ,,wspólne bezpieczeństwo” jest ,,koncepcją alternatywą”. Bezpieczeństwo przez współpracę jest składnikiem wspierającym i przyczyniającym się do postępu myśli oraz reguł zbiorowego bezpieczeństwa zawartych w karcie Narodów Zjednoczonych. Koncepcja powszechnego bezpieczeństwa stanowiła dążenie oraz idę rozluźnienia zainicjowanego w latach osiemdziesiątych, której nadano charakter instytucji w KBWE (teraz OBWE). Rodzajem bezpieczeństwa w wymiarze międzynarodowym jest bezpieczeństwo regionalne. Artykuły Karty Narodów Zjednoczonych przewidują ewentualność budowania struktury bezpieczeństwa w wymiarze regionalnym. Aczkolwiek taka struktura musi spełniać takie warunki jak: 1) wymagane jest aby nie była zamknięta dla każdego państwa znajdującego się w regionie, 2) musi zapewniać identyczną pozycję każdemu państwu, które jest jej uczestnikiem, 3) powinna dysponować umiejętnością rozwikłania konfliktów drogą pokojową, 4) niezbędne jest aby kooperowała z Radą Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych. Z powodu warunku znajdującego się w punkcie ,,b” Karty nie jest możliwym uznanie np. NATO za strukturę bezpieczeństwa w wymiarze regionalnym. Zauważalny jest jednak fakt powstawania konstrukcji bezpieczeństwa w wymiarze tzw. subregionalnego. Źródło: leksykon politologii”., s. 48-51. Autor: A., Antoszewski i A., Herbut. Czy znasz przykłady zapewniania bezpieczeństwa? Czy bezpieczeństwo międzynarodowe w globalizujących się czasach jest zapewnione czy tez nie? Czy terroryzm wygrywa z idą bezpieczeństwa jako takiego. Zapraszam do napisania komentarza. Kopiowanie tekstów zawartych na blogu w celach edukacyjnych wskazane.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Zapraszam do komentowania