,,TO CO JEST NAJWAŻNIEJSZE" Wywiady z prof. Władysławem Bartoszewskim

Tym razem polecam książkę pod. Tyt. ,To co jest najważniejsze”. Stanowi ona cykl wywiadów z Prof. Władysławem Bartoszewskim jak sam tytuł wskazuje na to co zdaniem Profesora a także jego współrozmówców jest najważniejsze. Z profesorem o zasadniczych kwestiach rozmawiają takie znane osoby jak Jan Mela o nadziei, który w zaskakująco dojrzały sposób zadaje pytania o nadziei i o wiarę w nią. Po tej rozmowie dowiadujemy się, że mimo iż osoby te dzieli wiek i doświadczenia (Prof. świadek historii w tym obu wojen światowych, uczestnik powstania, więzień obozów koncentracyjnych, uczestnik przemian ustrojowych zapoczątkowanych w 1989 roku, dyplomata o szerokich kontratakach na świecie, intelektualista o fenomenalnej pamięci, wykładowca za berlińskim uniwersytecie, ,,rechot historii”). Z kolei Jan Mela, niepełnosprawny podróżnik kierujący fundacją, urodzony w wolnej Polsce. Dwie postacie, które wydawać by się mogło dzieli wszystko to jednak obaj są zgodni w tym co wiara daje człowiekowi. Czy wiara daje wszystkim to samo czy każdemu coś innego w różnym czasie i w różnych okolicznościach, sami to rozważcie. Następną rozmówczynią profesora jest Pani J. Szczepkowska autorka. Rozmawiają o dialogu, czym on jest dla nich, czym dialog był za czasów jego młodości a czym jest on obecnie. Czy dialog ewaluuje jeśli tak to w jakim kierunku, czy jest on ważny czy tez nie. Partnerzy dyskursu definiują dialog i określają jaki jest on ważny. Rozmowa przypomina akademicką rozprawę. Konwersacja J. Szczepkowskiej z profesorem kończy się konkluzją, czy ciekawi Was jaką? Kolejną rozmowę z W. Bartoszewskim przeprowadził Jakub Wesołowski o honorze. Konwersacja ukazuje dwa sposoby podżegana honoru z perspektywy dwóch osób wychowanych w odmiennych rzeczywistościach. Profesor wyjaśnia czym dla niego jest honor z perspektywy człowieka doświadczonego wydarzeniami historycznymi, które w każdej rozmowie przytacza czym sprawia możliwość przypomnienia sobie faktów z historii. Z kolei J. Wesołowski zadawanymi pytaniami ukazuje sposób rozumienia honoru z punktu widzenia aktora, wchodzącego w relacje społeczne w obowiązującym systemie wartości. Pytanie brzmi czy te dwie osoby znajdują wspólne elementy w sposobach odczuwania i rozumienia honoru. Czy rozmówcy, których dzieli duża różnica wieku znajdują wspólny mianownik w rozumieniu honoru czy wręcz przedziwnie. Czy mają wspólną pasję, jeśli tak to jaką i jak ta pasja wpłynęła na ich życie. Kolejnym rozmówcą prof. Bartoszewski to prof. Szewach Weiss, laureat licznych nagród za zasługi np. w procesie pojednawczym polsko-żydowskim. Obaj rozmówców łączy przyjaźń i dlatego zwracają się do siebie zdrobniale. Po za przyjaźnią łączą ich także podobne doświadczenia. Rozmowa profesorów dotyczy tożsamości w kontekście antysemityzmu żydowskiego m.in. w czaszach okupacji. Rozważania dotyczą tego co składa się na tożsamość, czy elementem decydującym o tożsamości jest język, miejsce, środowisko, wykształcenie, religia, wspólne wartości? Czy wspólny czas i przestrzeń (wspólne problemy), w której żyjemy nie składają się tą samą tożsamość nie zależnie od narodowości? Profesor przytacza przykłady na to że, pomagał ludziom a ludzie wspierali go nie zależnie od tego kim byli z pochodzenia. Przypomnijmy w czasie okupacji żyły obok siebie społeczności wielu narodowości, które aby przeżyć musiały ze sobą współpracować. Po przeczytaniu wywiadu uzmysławiamy sobie czym była tożsamość dla pokoleń Naszych dziadków a czym ona jest dla Nas żyjących w czasie i przestrzeni nie dotkniętej wojną a także jakie wartości mają znaczenie. Kolejną rozmowę z Profesorem przeprowadził bp. Tadeusz Pieronek, która dotyczyła wiary i jaką rolę ona spełniła w życiu Bartoszewskiego. Profesor podkreśla, że wiara w boga pomogła mu przetrwać obozy koncentracyjne i internowanie w czasie, którego więziono go na Warszawskiej Białołęce. Z kim Prof. był w więzieniu i o czym rozmawiał z współwięźniem? Odpowiedz znajdziecie w książce. Rozmawiają o tym czy rola kościoła zmienia się w raz ze zmianą okoliczności w których żyjemy. Czym kościół był np. w czasie zniewolonej polski i czym kościół jest teraz? Następną rozmówczynią profesora to Janina Ochojska a dyskutują o Solidarności. Rozmowa ukazuje postrzeganie solidarności np. w okolicznościach obozu koncentracyjnego i solidarność w ramach akcji humanitarnych. Czy ukazuje ona wielowymiarowość zjawiska solidarności? Z Munkiem Staszczykiem, W. Bartoszewski rozmawia o przyzwoitości. Odegrali ważne role społeczeństwie, które determinowały innych do działania. Jakie to były role i czy da się je porównać? Czy przyzwoitość pomogła im w życiu? Czym kierują się w działalności publicznej? Czy to że, obaj żyli w czasie przemień społecznych w różnych środowiskach sprawiło, iż mają wspólny podgląd na przyzwoitość? Ostatnią rozmowę o patriotyzmie z Profesorem Przeprowadził B. Borusewicz. Obaj mają podobne doświadczenia czy fakt ten powoduje, że mają podobny pogląd na  patriotyzm, Jak go obecnie rozumie jeden i drugi, jak nowe pokolenia powinny go poostrzegać? Związku z tym czy patriotyzm zmienia się w czasie i w przestrzeni np. patriotyzm lokalny czy podatkowy.        

   Książka jako cykl wywiadów przeprowadzonych przez osoby znane i sanowane z ,najmłodszym dziewięćdziesięciolatkiem świata” stanowi bazie do rozmów o wartościach takich jak nadzieja, dialog, honor, tożsamość, wiara, solidarność, przyzwoitość czy  patriotyzm. Każda z rozmów przeprowadzona jest z taktem i z dowcipem o wartościach na temat, których mogą toczyć się debaty wszędzie, zarówno w szkołach na godzinach wychowawczych (bo oczywiście nie wiedząc czemu lekcji etyki w XI w. w szkołach nie ma), w rozważaniach w czasie konwersatoriów akademickich w tym również w rozprawach aksjologicznych (patrz na blogu aksjologia ) np. o ewolucji wartości. Kwestie, które porusza ta książka z powodzeniem mogą być także tematem rozmów także w barach przy kawie lub przy bezalkoholowym!!! piwie. Słowem książka dla wszystkich, o zwykłym życiu skromnego lecz nie zwykłego człowieka, polecam. Kto przeczytał tą książkę ten nie jest trąbą i nie mówi basta lecz ją skomentował a ten kto ją skomentował może napisać na blogu opinię na jej temat do czego zachęcam.