22 sty 2013

ANARCHIZM I JEGO PRZYKŁAD


ANARCHIZM Z j. grec. anarchos i oznacza bezrząd, brak rządu, stanowi on doktrynę polityczno-społeczną zapoczątkowaną w XIX w. Najważniejszymi propagatorami anarchizmu byli: Piotr Proudhon (1809-1231), Michal Bakunin (1814-1875), Max Stirner (1806 -1856), William Goodwin (1756-1836).  Pierwotny opis anarchizmu sporządził W. Gooldwin w pracy pt. tyt. ,,Badania nad sprawiedliwością w polityce i nad jej wpływem na moralność publiczną” (1794). Nazwę anarchizm stworzył J.P.Proudhoon a także nazwał siebie anarchistą w pracy pod tyt. ,,Co to jest własność. Anarchizm w swojej idei negował jakąkolwiek organizację państwową i zakładał zastąpienie jej organizacjami o nieprzymuszonym charakterze. Anarchizm firmował dążenie do zagwarantowania wolności oraz usunięcie prywatnej własności. Doktryna ta domagała się aby wolność nie była niczym ograniczona oraz ma być niepodzielna (całkowita wolność). Należy to rozumieć nie tylko jako wyzwolenie jednostki od fizycznego przymusu, ale także zakwestionowanie wszystkich zewnętrzach barier, akceptowanych w sposób nieprzymuszony. Anarchiści przekonani są, że wrogiem człowieka jest drugi człowiek, który wprowadza zakazy nawet w tedy kiedy jest on autorytetem moralnym. Zwolennicy doktryny anarchistycznej domagają się obalenia władzy w trzech wymiarach: własności prywatnej, religii oraz państwa. W wymiarze państwa zaakceptowany został tylko w konkretnych odmianach tej doktryny. Anarchizm negował również konserwatywne przekonanie, że legitymizacja władzy na charakter boski, sprzeciwiał się także koncepcjom o charakterze liberalnym czyli tzw. kontraktualizmu; rozpowszechniano pogląd, iż prawo stanowi narządzie państwa służące do ochrony własności prywatnej, z kolei sama własność prywatna stanowi najważniejsze źródło wyzysku. Anarchizm stoi na stanowisku, że zjawisko organizacji społeczeństwa związane jest z walką silnych i bogatych z słabymi i biednymi. W obrazie ogólnym anarchistyczne społeczeństwo miało przybrać ,,naturalną” formułę współpracy bezpaństwowej mającej na uwadze zasady moralne, wolnych stosunkach między ludźmi, formacją nie zależną od komercji oraz wyzysku. Porządek społeczny zagwarantować miało całościowe przyjmowanie przez jednostki do świadomości zasad i wartości moralnych. Miano nadzieje, że winku samodzielnej kontroli jednostek swoich postępowań przestanie być potrzebna kontrola zewnątrz lub odgórna. Część anarchistów ufała, że dążenia mające na celu dobro wspólne mają charakter spontaniczny oraz instynktowny. Zakładano, że warianty organizacji społeczeństwa miały opierać się głównie na niewielkich komunach, które tworzyły by federacje o luźnym charakterze. W wyniku czego chciano zapobiec centralizacji oraz oznak nacjonalizmu. Przewidując w swoich przekonaniu potrzebę obalenia państwa, orędownicy anarchizmu często uznawali za słuszne posługiwanie się metodami spiskowymi i terrorystycznymi.                                                                                            Doktryna anarchizmu nie jest homogeniczna. W myśl anarchizmu ukształtowały się cztery zasadnicze nurty: anarchizm indywidualistyczny, anarchizm komunistyczny, anarchizm syndykalistyczny, których charakterystyka zostanie przestawiona w kolejnych postach, Należy pamiętać, iż ruch polityczny jakim jest anarchizm najbardziej rozpowszechnił się w XIX w a głównie w drugiej jej połowie. Organizacje anarchistyczne największą aprobatą cieszyły się w Rosji, Hiszpanii, we Włoszech i we Francji. Kongres organizacji anarchistycznych, który odbył się w 1881 roku zaakceptował ,,propagandę przez śmierć”. Zwolennicy tej propagandy doprowadzili do zamachów, których ofiarami byli: prezydent Stanów Zjednoczonych McKieniedy, król Włoski Humberat, prezydent Francji Carnot. W okresie po drugiej WŚ. Anarchizm przez pewien czas stracił swoją popularność, po czym nastąpiło jego odrodzenie pod postacią zorganizowanych organizacji terrorystycznych. W obecnym czasie odpowiednikiem tamtejszego anarchizmu stał się neoanarchizm. Istotną rolę w odnowieniu się anarchizmu odegrało rozpowszechnianie w od 1945 roku w Szwajcarii pisma, pod tyt. ,,Le reveil anarchiste” co oznacza przebudzenie anarchisty oraz nakłady francuskiego odpowiednika tego pisma czyli ,,La Liberation” czyli wyzwolenie. W śród kluczowych propagatorów neoanarchizmu można wymieniać takie nazwiska jak m.in.: C. Lorenzo, P. Heinntz. R, Fossard, M. Juayan. Na zakończenie należy dodać, ze istnieją wątki idei anarchizmu, do których odwoływali się również autorzy programów politycznych tzw. Nowej Lewicy tacy jak: A, Geismar, A. Gorz czy bracia Gabriel i Daniel Cohn-Bendit. . Źródło: leksykon politologii”. Autor: A., Antoszewski i A., Herbut.       

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Zapraszam do komentowania