APATRYDA, BEZPAŃSTWOWIEC, APOLITYCZNOŚĆ

APOLITYCZNOŚĆ: określamy je zachowaniami lub postawami eksponujące izolowanie się od polityki. Apolityczność z reguły kojarzona jest z apartyjnością bądź z bezpartyjnością jednak jest to błędne rozumowanie. Błąd ten polega na przekonaniu, iż mamy do czynienia z apolityczną administracją państwową, z wiązkami młodzieżowymi oraz z związkami zawodowymi, policją, wojskiem, prokuraturą czy sądownictwem. Wymienione organy zawierają w swoich strukturach elementy polityczne chociażby z uwagi na zbiór zadań, które wypełniają w państwie. Trzeba jednak zaznaczyć że istnieją instytucję, które dążą do odseparowania ich od aktualnego sporu politycznego z uwagi na spełniające przez nie ogólnospołeczne funkcje. Gdy chodzi o scharakteryzowanie polityczności wybranych zadań i ról znawcy przedmiotu posługują się prawem jako elementem decydującym o tym czy apolityczność istnieje czy tez nie. Wiadomym jest iż, polityczna odpowiedzialność przybiera formę polityczną, z kolei Ci, którzy nie są politykami za swoje działania oraz decyzje odpowiadają przed wymiarem sprawiedliwości. Jednak w sytuacji łączenia funkcji publicznych i niepublicznych (w administracji) pojawia się problem dotyczący rozdzielenia funkcji ministra i posła. Taki stan rzeczy za każdym razem w społeczeństwie wywołuje rozumienie apolityczności jako polityczny stereotyp. Podejście do materii apolityczności związane jest z wachlarzem ambiwalentnych sposobów rozumienia tego pojęcia. W pierwszym sposobie zakłada się, że faktyczne funkcjonowanie jednostki znajduje się w obrębie polityki co określa się mianem totalnej polityzacji. Drugi sposób ogranicza polityczność do podejmowania rozstrzygnięć o obrębie atomizacji dóbr szczególnie na szczeblu państwa. Następnym sposobem rozumienia apolityczności to postrzeganie jej przez pryzmat osobowo-strukturalny. Istnieje grupa teoretyków, którzy znajdują odrębność między postępowaniem przemyślanym dystansującym się od polityki a definiującym się jako ,,nie-polityczność”. Istnieje możliwość wyszczególnienia grupy elementów powiązanych z apolitycznością. Ten fakt określenia jest przez wybrane środowiska jako sposobność automatycznego rozgraniczenia aspektu politycznego od niepolitycznego. Orędownicy tego punktu widzenia twierdzą, iż mają miejsce apolityczne sfery publicznego życia. Sfera, o której mowa gromadzi np. religię, nauki ścisłe ale nie tylko, architekturę, literaturę a także muzykę. Przewidują oni, że upolitycznienie tych dyscyplin nastąpi z momentem w mieszania się w nie polityki. Zaistnienie polityki w tych dziedzinach będzie miało niekorzystny wpływ. Zauważa się, że niepolityczność umożliwia uprzedmiotowienie a także autorealizację. Z kolei polityka doprowadza do uprzedmiotowienia jednostki. Ze względu na uprzedmiotowienie można wymienić cztery szczeble apartyjności. Do pierwszego z nich zalicza się część społeczeństwa, które nie mają świadomości praw a także obowiązków im przysługujących. Druga grupa to Ci, którzy nie uznają poczynań nieprzyzwoitych natomiast polityka według nich zalicza się do takich właśnie czynów. Do trzeciej grupy zalicza się tych, których polityka interesuje w niewielkim stopniu i w momencie, w którym dotyka ich interesów. Czwarta grupa charakteryzuje pogardliwy stosunek do polityków tak amatorów jak i do zawodowców, będąca w sytuacji jak gdyby separującej się od prowadzonej przez niego gry a tak naprawdę sama staje się elementem klasyfikowanym jako polityczny podmiot, ,,M. Kawat, Polityka i apolityczność, {w:) Interpretacje polityki, M. Szyszkowska red. Wa-wa 1991” Wykuło się stwierdzenie, że polityka z uwagi na tzw. ,,brudną” naturę nie stanowi sfery działalności dla porządnych ludzi a z kolei kontakt z polityką może ograniczyć się do jej negacji. W niedemokratycznych systemach apolityczność na ogół utożsamiana jest z nastawieniem sprzeciwiającym się totalizmom. W ten sposób postrzegana polityka bez wątpienia wynika z rozumnego oglądu polityki natomiast antytezą jej jest apolityczność, która zakorzeniona jest w niewiedzy i nie interesowaniu się polityką. W praktyczne antypartyjność świadoma polega na z kalkulowanym bądź mimowolnym stronieniu od polityki, braniu udziału np. w wyborach w organach nie tylko politycznych, lecz także postrzeganych pochodne polityki jak np. związki zawodowe. Wśród demokratycznych systemów większość z nich posiada zapisy w ustawodawstwie dotyczące apolityczności, która dotyczy konkretnych stanowisk, formacji oraz urzędów. Zapisy te dotyczą w szczególnie sędziów (patrz art. 178 punkt 3 konstytucji RP), policji oraz wojska. Zapisy te stanowią o zakazie dla pracowników organów państwa angażowania się w polityczne kampanie. Natomiast każda próba angażowania się osoby w kampanię będącej pracownikiem organów państwa równoważne jest z odroczeniem lub rezygnacją z aktywności w tych organach. Źródło: leksykon politologii”. Autor: A., Antoszewski i A., Herbut.